Czym jest DVB-T2? Standard naziemnej telewizji cyfrowej drugiej generacji - opis, pytania i odpowiedzi (część pierwsza) - artykuł na sat-charts.eu
2020-12-17, Paweł Piotrowski
Czym jest DVB-T2? Standard naziemnej telewizji cyfrowej drugiej generacji - opis, pytania i odpowiedzi (część pierwsza)

Czym jest DVB-T2? Standard naziemnej telewizji cyfrowej drugiej generacji - opis, pytania i odpowiedzi (część pierwsza) W 2022 roku ogólnopolskie multipleksy cyfrowej telewizji naziemnej zostaną przełączone ze standardu DVB-T do nowszego DVB-T2. Jakie są różnice pomiędzy tymi standardami? Na co trzeba się przygotować aby móc kontynuować odbiór kanałów telewizyjnych z oferty cyfrowej telewizji naziemnej w 2022? Zapraszamy do przeczytania pierwszej części naszego przewodnika na temat DVB-T2.

Dlaczego Polska przejdzie na DVB-T2?

Aktualnie emisja cyfrowych multipleksów naziemnej telewizji cyfrowej prowadzona jest w dwóch pasmach - VHF oraz UHF. Na dzień 15 grudnia 2020 zakres częstotliwości UHF wykorzystywany do transmisji programów telewizyjnych w Polsce to 470 - 790 MHz. Zgodnie z decyzją Parlamentu Europejskiego w sprawie wykorzystania częstotliwości z tego zakresu, pasmo 700 MHz musi zostać zwolnione na rzecz rozwoju sieci piątej generacji (5G). Według zapowiedzi sieć 5G umożliwi szybszą transmisję danych oraz rozwój nowych, innowacyjnych usług i rozwiązań przemysłowych. Jednym z warunków jej wdrożenia jest zwolnienie pasma zajmowanego obecnie przez nadawców cyfrowej telewizji naziemnej. W porozumieniu z regulatorami rynku, projekt został zaplanowany na kilka etapów i zakończy się w 2022 roku. Pierwsze etapy tzw. refarmingu pasma 700 MHz odbyły się w 2020 roku i dotyczyły 13 województw. Było to konieczne ze względu na bilateralne zobowiązania Polski wobec krajów sąsiednich. Całkowite zwolnienie pasma 700 MHz w Polsce zaplanowano na 30 czerwca 2022. Do tego czasu nastąpić ma również przełączenie nadawania multipleksów telewizji naziemnej z DVB-T/AVC na DVB-T2/HEVC.

Zwolnienie pasma 700 MHz ogranicza dostępną pulę częstotliwości, którą wykorzystuje się aktualnie na nadawanie programów telewizyjnych. Aby nie uszczuplić oferty programowej dostępnej na multipleksach trzeba znaleźć sposób na efektywniejsze wykorzystanie pasma. Takim sposobem jest wykorzystanie nowszego standardu dystrybucji jakim jest DVB-T2. To nie jedyna zmiana. Jednocześnie kompresja wideo (kodowanie źródłowe) AVC (H.264) zostanie zastąpiona wydajniejszym kodekiem HEVC (H.265).

Dzięki temu ten sam pojedynczy wycinek pasma (czyli kanał o szerokości 8 MHz) będzie mógł być wykorzystany wydajniej, gdyż usprawnienia będą dotyczyły dwóch płaszczyzn (kodowania kanałowego i źródłowego). Szczegóły techniczne dotyczące DVB-T2 pojawią się w drugiej cześci artykułu.
 

Czy są już kraje europejskie, które korzystają z DVB-T2?

Tak. Standard DVB-T2 został wdrożony już w kilkunastu europejskich krajach. Niektóre całkowicie zmigrowały z DVB-T na DVB-T2 (m.in. Niemcy czy Wielka Brytania) lub nawet od razu rozpoczęły w nim nadawnie po wyłączeniu telewizji analogowej (np. Serbia). Część krajów nadaje telewizję w trybie "mieszanym" - część regularnych multipleksów dostępnych jest w DVB-T, a pozostałe w DVB-T2 (np. Białoruś). Jedną z ciekawostek jest Szwajcaria. Tam zupełnie zdecydowano się zrezygnować z ogólnokrajowych mutlipleksów cyfrowej telewizji naziemnej - w 2019 roku wyłączono wszystkie nadajniki DVB-T publicznego nadawcy (dostępny jest teraz tylko multipleks DVB-T z kanałem regionalnym w Genewie).

Warto zauważyć, że kraje migrujące do DVB-T2 nie były jednomyślne jeśli chodzi o wybór kompresji wideo. Niemcy i Czechy, podobnie jak Polska, od razu zdecydowały się na wykorzystanie wydajniejszego HEVC (H.265). Z kolei np. Albania czy Austria nadal korzystają z mniej wydajnego AVC (H.264). Przejście na DVB-T2 jest doskonałą okazją na zmianę kompresji wideo na wydajniejszą, bo i tak odbiorcy muszą wymienić odbiornik (kwestia demodulatora). A HEVC umożliwi w przyszłości uruchomienie w ramach telewizji naziemnej kanału Ultra HD, co byłoby niemożliwe w przypadku AVC (zbyt duża wymagana przepływność bitowa).

Jak zmieni się oferta naziemnych multipleksów cyfrowych po przejściu na DVB-T2?

Według wstępnych planów w DVB-T2 nadawanych ma być 6 ogólnopolskich multipleksów naziemnej telewizji cyfrowej w paśmie UHF. Aktualnie w tym paśmie nadawane są 4 ogólnopolskie multipleksy (3 bezpłatne oraz 1 płatny - TV Mobilna). Oferta kanałów ma zostać zachowana (no może oprócz kanału ATM Rozrywka). A nawet może się rozszerzyć (m.in. pojawić się mają planowane kanały TVP Muzyka, TVP Kobieta, TVP Nauka).

Wraz z przejściem na kompresję HEVC, w planach jest podniesienie rozdzielczości większości kanałów telewizyjnych z SD do HD (tj. wysokiej rozdzielczości). Mogą także wystąpić pewne roszady (np. kanały z dwóch multipleksów DVB-T zostaną połączone w jeden - DVB-T2 w związku z wykorzystaniem wyższej modulacji pozwoli na osiągnięcie wyższego użytecznego bitrate'u).

Niewykluczone, że okazjonalnie na jednym z multipleksów pojawi się kanał w rozdzielczości Ultra HD. O takich planach wspominała niejednokrotnie Telewizja Polska.

Czy można już odbierać sygnał DVB-T2 w Polsce?

Tak. W tym roku uruchomiono pierwsze nadajniki w standardzie DVB-T2 testowego multipleksu MUX-5 z kanałami Telewizji Polskiej. Multipleks ten dostępny jest w wybranych regionach Polski, a jego zasięg ma się jeszcze powiększyć (TVP ma pozwolenia na emisje z 44 obiektów na terenie kraju). Poprawny odbiór kanałów z tego multipleksu ma gwarantować ciągłość dostępu do stacji telewizyjnych po zmianach standardów nadawania w 2022 roku. Kanały TVP Rozrywka, TVP Polonia HD, TVP Kultura HD oraz TVP Dokument HD są kodowane w HEVC na tym multipleksie.

Przypomnijmy, że na przełomie 2019/20 roku testy DVB-T2/HEVC prowadził także Cyfrowy Polsat (nadajnik w Poznaniu).

Kiedy prowadzono pierwsze w Polsce testy transmisji sygnału DVB-T2?

Pierwsze w Polsce emisje testowe w standardzie DVB-T2 rozpoczęły się w grudniu 2012 i trwały do lipca 2013 roku. Następnie w 2015 roku uruchomiono tymczasowy multipleks w DVB-T2 z kanałem Ultra HD.

źródło: sat-charts.eu
Czym jest DVB-T2? Standard naziemnej telewizji cyfrowej drugiej generacji - opis, pytania i odpowiedzi (część pierwsza)

Pozostałe informacje

Komentarze ():