Poznajemy DVB-S2X: czym jest DVB-S2X? Jak rozszerza funkcjonalności DVB-S2?

Poznajemy DVB-S2X: czym jest DVB-S2X? Jak rozszerza funkcjonalności DVB-S2?
Coraz więcej słyszy się o standardzie DVB-S2X rozszerzającym możliwości szeroko dzisiaj stosowanego DVB-S2. Co nowego wprowadza DVB-S2X i gdzie będzie wykorzystywane? W drugiej części artykułów przyjrzymy się bliżej karcie TBS 6922 pozwalającej na odbiór multipleksów w nowym standardzie.

DVB-S2X jest rozszerzeniem standardu DVB-S2. DVB-S2, następca DVB-S, został opracowany ponad 10 lat temu. Jego głównym przeznaczeniem miało być szerokie wykorzystanie w usługach DTH (direct to home) czyli jako sposób dystrybucji kanałów satelitarnych platform cyfrowych. DVB-S2 wykorzystywane jest również w kontrybucji (DSNG) oraz jako medium do transmisji satelitarnego internetu. Opis standardu DVB-S2 zawarto w normie ETSI EN 302 307 (część I).

W drugiej części tej normy przedstawiono rozszerzenia dla standardu DVB-S2 powszechnie znane pod skrótowcem DVB-S2X. Rozszerzenia S2X dają lepszą wydajność w stosunku do DVB-S2 oraz rozszerzają funkcje podstawowych aplikacji DVB-S2 (DTH, VSAT, DSNG). Specyfikacja przewiduje również rozszerzony zakres działania np. w celu pokrycia rynków wschodzących wykorzystując aplikacje mobilne.


Nowe wartości kodowania i modulacji dostępne w standardzie DVB-S2X (oznaczone jako part II)


Prace nad DVB-S2X prowadzone były przez podgrupę DVB Technical Module pod kierownictwem dr Alberto Morello (pracownika włoskiego nadawcy publicznego RAI, szefa tamtejszego RAI Research Centre). Wcześniej był on również kierownikiem prac nad DVB-S2.

Rozszerzenia S2X dają znacznie wyższą efektywność widmową dla poziomów C/N (carrier to noise) osiągalnych zazwyczaj w profesjonalnych zastosowaniach (kontrybucja, IP-trunking). DVB-S2X pozwala również na pracę z poziomami C/N sięgającymi do -10 dB (tzw. VL-SNR), co może zostać wykorzystane w rozwiązaniach mobilnych (statki, samoloty, pociągi) gdzie poziom szumów jest o wiele większy niż w odbiorze stacjonarnym.

DVB-S2X oparte zostało na doskonale znanej specyfikacji standardu DVB-S2. Wykorzystuje on kodowanie korekcyjne LDPC oraz BCH, a także wprowadza nowe elementy:

- niższe wartości współczynnika roll-off: 5% oraz 10% (w dodatku do 20%, 25% oraz 35% używanych w DVB-S2),
- wprowadzenie nowych wartości korekcji błędów FEC (np. 11/15, 7/9, 25/36) oraz schematów modulacji (64/128/256APSK),
- dodatkowe sekwencje skramblujące,
- łączenie kanałów (do 3 kanałów transmisyjnych),
- możliwość pracy z sygnałem poniżej poziomu szumów (SNR do -10 dB)
- opcja pracy w tzw. super ramce.


Charakterystyka efektywności widmowej w stosunku do współczynnika nośnej do szumu dla systemu DVB-S2 (Roll-off 20%) oraz DVB-S2X (Roll-off 5%)

 

Dodatkowe ramkowanie oraz parametry kodowania kanałowego oraz modulacji umożliwiły rozszerzenie wykorzystania standardu nawet przy poziomie -10 dB stosunku nośnej do szumu. Daje to nowe możliwości korzystania z systemów opartych o standard DVB-S2X w zastosowaniach mobilnych (woda i powietrze) oraz stosujących bardzo małe anteny kierunkowe. Dla zastosowań VSAT rozszerzenia S2X otwierają możliwości wykorzystania zaawansowanych technik dla szerokopasmowych interaktywnych sieci przyszłości, np. ograniczanie zakłóceń wewnątrz systemu, beam-hopping, jak również transmisje multiformatowe. Mogą one być przyczynkiem do osiągnięcia znaczących zysków pojemności oraz większej elastyczności satelitarnych sieci szerokopasmowych dzięki opcjonalnej strukturze Super-Ramkowania (ang. Super-Framing).

Standard DVB-S2 już wcześniej oferował doskonałą wydajność widmową dla usług DTH, więc przy S2X nie udało się osiągnąć zysku w warstwie fizycznej porównywalnego przejściu z DVB-S do S2 (sięgającego wówczas ok. 30%). Niemniej jednak dla rozwiązań DTH DVB-S2X daje pewne nowe możliwości.

Jedną z nich jest łączenie kanałów (ang. channel bonding). Pozwala ono na wykorzystanie do 3 szerokich satelitarnych kanałów transmisyjnych (transponderów) do jednoczesnej transmisji jednego, wysokoprzepływnościowego multipleksu np. do dystrybucji kanałów Ultra HD.

DVB-S2X wymusza obowiązkową implementację obsługi VCM (Variable Coding and Modulation, zmienne kodowanie i modulacja) w odbiornikach satelitarnych. Daje to możliwość zwiększenia wydajności widmowej dla usług UHD, gwarantując jednocześnie bezproblemowy odbiór tychże treści np. podczas silnego deszczu poprzez równoległe nadawanie komponentów SD.


Dla zastosowań profesjonalnych i DSNG dodanie nowych wielowartościowych schematów modulacji pozwalają osiągnąć wydajność widmową blisko 6 bitów / Hz (przy wykorzystaniu modulacji 256APSK). Przy odbiorze sygnałów o CNR równym 20 dB udało się osiągnąć 50% zysk wydajności.

Specyfikacja DVB-S2X została opublikowana jako DVB BlueBook w marcu 2014 roku. Wszyscy znaczący producenci profesjonalnego sprzętu nadawczo-odbiorczego wyrazili swoje zainteresowanie wsparciem nowej specyfikacji.

Do czego można wykorzystać DVB-S2X?

Jednym z głównych zastosowań DVB-S2X może być transmisja linearnych kanałów Ultra HD jako usług DTH (tj. w ramach platform cyfrowych). Rozszerzenie standardu DVB-S2 jest wprowadzane na rynek w tym samym czasie co wydajna kompresja HEVC (High Efficiency Video Coding). Przewiduje się, że nowe odbiorniki satelitarne będą łączyły obie technologie. Da to operatorom możliwość wydajniejszej transmisji nowych kanałów HD jak i UHD.

DVB-S2X w zastosowaniach profesjonalnych może być efektywnym sposobem dosyłów multipleksów do nadajników naziemnej telewizji cyfrowej w standardzie DVB-T2 (korzystając z interfejsu T2-MI). Podobnie rzecz ma się z satelitarną kontrybucją (DSNG) - przy wykorzystaniu mniejszego pasma można będzie realizować transmisje kontrybucyjne z większą przepływnością bitową. DVB-S2X wykorzystać mogą także operatorzy telekomunikacyjni w celu zapewnienia zapasowego łącza dosyłowego dla sieci komórkowych.

oprac. sat-charts.eu
źródła: "DVB-S2X - S2 Extensions", DVB Fact Sheet; "DVB-S2X DEMYSTIFIED", Newtec White Paper; "White Paper on the use of DVB-S2X for DTH application, DSNG & Professional Services, Broadband Interactive Services and VL-SNR applications", DVB Board

Poznajemy DVB-S2X: czym jest DVB-S2X? Jak rozszerza funkcjonalności DVB-S2?

Pozostałe informacje


Komentarze ():